Bazıları Tomas İncil’ini
5. İncil olarak adlandırırlar. Bazı aydınların
bu yazmadaki söyleyişlerin bazılarının gerçek
İncil’de görmelerine rağmen, Tomas İncil Gnostik bir yazmadır.
Tomas’ın İncil’inde
İsa’nın 114 özdeyişi vardır.
Tomas (Thomas):
"Thomas," tabii ki gerçek isim
değildir. ‘Petrus’
isminin bir takma isim olması gibi, "Thomas"
ismi de Aramice’de ‘ikiz’ anlamına gelen bir takma isimdir. Eusebius oniki elçiye yönelik yorumunda,
Thomas’ın gerçek isminin Yahuda
(Judas) olduğunu yazar. Bazı aydınlar Thomas’ın İsa’nın erkek
kardeşi olduğuna inanırlar.
Keşif:
İki köylü kardeş tarafından 12 kitap 1945
yılında Nag Hammadi
yakınlarında Mısır’da keşfedildi. Bu kitaplar
Nag Hammadi
Kütüphanesi olarak adlandırılır. Mühürlenmiş
bir küp içinde gizlenmişlerdi. Kan davası
olduğundan kitaplar bir rahibin evine götürüldü.
Müzeler Müdürlüğü bunları aldı. Şu an Mısır,
Kahire’de Koptik
Müzesinde koruma altındadırlar.
Koptik Dil:
Tomas İncil’i
koptik diliyle
yazılmıştır. Koptik
dili, Yunan alfabesi ile yazılmış geç Mısır
dilidir. Mısır’da yaşayan ilk yüzyıl Hristiyanları
Koptik dilini
kullandılar. Günümüzde hala Mısır’da Koptik Kilisesi vardır ve Koptik
dilini kullanmaktadır.
Orijinali Grekçe yazılmıştır:
Koptik Tomas
İncil’i Yunanca’dan çevrilmiştir. The
Coptic Gospel
of Thomas was
translated from the Greek. Bu İncil’in Orijinal
Grekçe parçaları Mısır’daki Oxyrhynchus’ta
20. yy’ın başında bulunmuştur. Kutsal Kitab’a
ait metinler de bulunmuştur. 1, 654 ve 655
Oxyrhynchus Papirüsü
Nag Hammadi
Kütüphanesi keşfedildikten sonra Tomas
İncil’inin parçaları olduğu anlaşılmıştır.
Grekçe papirüs 1, 26-30, 77, 31-33 özdeyişlerini
ve diğer iki 1-1 ve 36-40 özdeyişleri sırasıyla
içermektedir.
Gnostizm:
Gnostizm kurtuluşun
herşeyden önce
gizli bilgiyle geldiğine inanan bir inanç
idi. Grekçe ‘bilgi’ kelimesi ‘Gnosis’tir. Tomas İncil’i Gnostik bir yazıdır. Giriş kelimeleri şöyle başlar: "Bunlar
yaşayan İsa’nın söylediği ve İkiz Yahuda
Tomas’ın yazdığı
kelimelerdir" (p.3, Guillaumont, et al, 1959, Leiden:
Brill).
Koloselilerin Sapkın Öğretişe İlişkin
Uyarısı:
Pavlus İncil’deki Koloseliler
bölümünde gnostizmin kökeni olabileceği sapkın öğretiş konusunda uyarıda
bulunmuştur. Pavlus : gizli bilgi (Koloseliler
2:18; 2:2-3), sahte alçakgönüllülük (2:21),
meleklere tapma (2:18), Mesih’e ilişkin
alçaltılmış bilgi (1:15-20), ve insan aklına
ve geleneklerine dayanmak, güvenmek (2:4,8).
1. Yuhanna’nın
Sapkın Öğretişe İlişkin Uyarısı:
1. Yuhanna ilk iki yüzyılda Hristiyanlığa
en büyük bir tehlike olan ilk erken Gnostizm
konusunda uyarmaktadır. Gnostikler
maddenin kötü olduğuna inanırlardı. Ruh
ise iyiydi. Kurtuluş, gizli bilgi aracılığı
ile kötü bedenimizden kaçmak, kaçınmaktı.
Mesih gerçek insan değildi. Beden almış
gibi göründü, çarmıhta ölmedi ve acı çekmedi.
Bu öğretişin ismi Doketizm
(Docetism)’dir.
Kendini alçaltmanın ve ahlaksızlığın aşırılıkları
da vardı.
İlk Yüzyıl Kilise Babaları:
İ.S. 223 yılında Origin
Luka’ya ilişkin
hitabesinde sapkın incillerin listesi içinde
Tomas İncil’i
de geçmektedir.
Eusebius Tomas
İncil’ini Apokrifa
içinde sıralamıştır, "...sapkınlar
tarafından elçilerin ismiyle gösterilmiştir."
430 yılında Side’li
Philip Eusebius’a ilişkin şöyle
söylemektedir, "... bu işin sapkınların
işleri olduğunu söyleyerek.....Tomas’ın İncili olarak adlandırılanı birçok kilise ihtiyarı
reddetmiştir... "
Sonuç:
1. "Tomas İncil’inin yazarı, kanon İncilleri (Matta, Markos, Luka ve Yuhanna)’ya bağlılık
göstermekte kararlılığını göstermeye çalışmış,
diğerlerinden sonraki bir tarihte yazılmıştır.
2. Tomas
İncil’inde yazarın kasıtlı olarak ‘gizli’,
‘saklı’ özdeyişler ile geleneklere bağlılığında
eğimlilik görülmekte ve bunu teolojinin
en başında belirtmektedir.
3. Tomas
İncil’i Gnostizm’i
destekleyen, öğreten, yücelten bir metindir.
|
